Op een winderige grijze januaridag wandel ik naar Metslawier om Geert Bril te interviewen. De reden om een Metslawierder te interviewen is het Postcoderoosproject van Ecodon in Morra, het grote zonnepanelenproject waar inwoners van Morra en Lioessens aan kunnen meedoen.

Geert is een Sallander geboren in Hoogenweg. Dat ligt tegen de Duitse grens bij Hardenberg. Scheikunde studeerde hij in Groningen en na zijn studie ging hij aan de slag bij de Landbouwhogeschool. Dat heet nu het Van Hall Larenstein en zit in Leeuwarden. Steeds maar heen en weer reizen tussen Groningen en Leeuwarden werd op den duur toch wel vervelend. Via zijn werk was hij ook met projecten bezig bij de ZHPC in Metslawier. Dus besloot de familie om hier te gaan wonen. Zijn vrouw werkte toen nog in Groningen en zo verdeelden ze beide de reistijd. Hij woont in de oude pastorie van de Gereformeerde kerk.

Je inzetten voor de gemeenschap is een natuurlijke drang van Geert. Al snel zat hij in Metslawier dan ook in verschillende organisaties. Vanuit zijn werk werd hij tegelijkertijd geconfronteerd met de problematiek van vernieuwing in de landbouw, maar ook waterzuivering en groene stroom. Vele projecten heeft hij samen met studenten mogelijk gemaakt. Hierdoor ontstond er veel expertise ook op het gebied van organisatie en financiering en dergelijke. De combinatie van zaken waar hij in zijn werk tegen aanliep en die betrokkenheid met de gemeenschap heeft er voor gezorgd dat hij uiteindelijk met een aantal anderen Ecodon heeft opgezet. 

In 2013 werd door Groningen, Drenthe en Friesland “Energie van ons” opgericht. Een maatschappij die lokaal geproduceerde energie moest promoten. Tegelijkertijd werd ook het dorpenfonds van de gemeente afgeschaft. Uit dit fonds konden kleine voorzieningen in de dorpen worden betaald en de dorpen kregen elk jaar een vast bedrag. Dat dit werd wegbezuinigd was voor de dorpen een hele aderlating. Geert zag echter een mogelijkheid om dit via Ecodon weer terug te brengen.

Ecodon is een soort intermediair tussen kleinschalige lokale energieopwekkers en de eindgebruiker. Ecodon maakt noch verkoopt groene stroom, ze promoot het slechts. En ze zorgt er voor dat de gemaakte winst terugvloeit naar de dorpen waar de eindgebruikers wonen. Zo heeft Ecodon ervoor gezorgd dat er zonnepanelen op de twee dorpshuizen geplaatst konden worden in Morra Lioessens. Hierdoor gaat in de dorpshuizen de energierekening omlaag. Het geld wat hiermee wordt uitgespaard komt dan weer ten goede aan de gemeenschap omdat er meer activiteiten georganiseerd kunnen worden.

De projecten die Geert organiseert snijden dus aan beide kanten hout. Enerzijds wordt er groene stroom opgewekt op lokaal niveau en anderzijds profiteert de lokale gemeenschap weer doordat de winst naar de gemeenschap terugvloeit.

In 2015 zou een groot zonnepanelenprojekt in Oosternijkerk van start gaan, maar helaas kon dit vanwege allerlei technische redenen niet gerealiseerd worden. Nu is het project in Morra het eerste concrete plan wat doorgaat. Dat wil niet zeggen dat er geen problemen meer zijn. Op dit moment zit het stroomnet in Noord-Nederland helemaal vol. Nog meer grote zonnepaneelprojecten erbij maken heeft nu dus geen zin. Eerst zal het stroomnet moeten worden verzwaard. Dat zal wel enkele jaren gaan duren. 

Intussen zit Geert niet stil. Hij is alweer druk bezig met het zoeken naar en bekijken van geschikte daken in de omgeving om er straks zo snel mogelijk bij te zijn.

Kortom een actieve man met visie!

Wie meer informatie wil over ecodon kan terecht op www.ecodon.nl

Feike van der Zee

PS. Het was mijn bedoeling dit interview te koppelen aan een stuk over de geschiedenis van de energievoorziening in Morra en Lioessens. Door corona kon ik echter niet meer bij de informatie in het streekarchief. Dat artikel houdt u dus nog tegoed.