4 mei 2021
Het zal niemand ontgaan zijn dat er in Morra en Lioessens ineens palen bij huizen staan met een oranje zijtak. Deze palen zijn gezet bij de huizen waarvan bekend is dat daar in de 2e wereldoorlog onderduikers hebben gezeten, of dat er iemand uit het verzet heeft gewoond. Hiermee wordt duidelijk gemaakt op hoeveel adressen dit het geval is geweest. Er zijn meer adressen geweest, maar in de loop der jaren zijn er huizen verdwenen en daarmee vaak ook herinneringen.
De symboliek van de stok met oranje zijtak is simpel. De onbehandelde stok staat voor een leven dat gewoon zijn gangetje gaat. De oranje zijtak is het zijpad wat je soms moet volgen omdat je geweten dat aangeeft. Die zijtak is ook niet recht en heeft een onduidelijk einde omdat je niet weet hoe die weg loopt en eindigt.
De palen blijven tot na de herfstvakantie staan zodat het voor veel mensen duidelijk kan worden dat er veel onderduikers waren in beide dorpen.
Bij de Petruskerk en de kerk in Morra ligt meer informatie waaronder een kaart van beide dorpen met daarop aangegeven waar de palen staan.
Naast de onderduikers zijn er ook veel vluchtelingen geweest. Kinderen die ivm de honger uit het westen hier kwamen. Evacués van de slag om de Westerschelde, de slag om Arnhem en uit Roermond toen die stad belegerd werd. Allemaal slachtoffers van zinloos geweld en verstard denken.

Ook de 4 mei viering zelf was dit jaar anders. Na het officiële deel waarbij dit jaar de krans gelegd werd door de oudste mannelijke inwoner Brand Heeringa, werd onderstaand gedicht door de streekdichter voorgelezen. Hierna las Renze Haaksma een verhaal van Brand Heeringa over vroeger voor en tot slot zong Pytsje Wytsma begeleid door Feike van der Zee op gitaar het lied Fannacht hie ik in frjemde dream van Pieter Wilkens, https://youtu.be/EkvQffE6WWU.
Dorpsbelangen Lioessens heeft aan de streekdichter gevraagd een gedicht te schrijven in verband met 4 mei:
skiednis meitsje
ferspraat as stille tsjûgen wize stokken
ús op ’e skiednis yn mannich hûs
dêr’t hja kjel, fuortmuozze en wach
libben yn hoop
al dy jierren
lyn dêr’t no tûken foarhûs fertakje
ferwaaie dyn blêden op ’e wyn
troch doarp oer reed nei witwêr
dêr’t skiednis justjes oars klinkt
en de ferhalen in oare smaak
de kearn gelyk en ommers elk
ferlet hat fan in freonlik farwol
seist, en fertakkest op ’e nij
en yn dy neite fan allegear
ien leit de hoop dy’t woartel sjit
it farwol ferwurdt ta wolkom
Geart Tigchelaar
En de vertaling van Syds Wiersma:
geschiedenis maken
verspreid als stille getuigen wijzen stokken
ons op de geschiedenis in menig huis
waar zij bang, weggemoffeld en op hun hoede
leefden in hoop
al die jaren
terug waar nu takken voor het huis uitlopen
verwaaien jouw bladeren op de wind
door dorp over pad naar alom waar
de geschiedenis net even anders klinkt
en de verhalen een andere smaak
de kern gelijk en allen immers
behoeven een vriendelijk vaarwel
zeg je, en dan vertak je opnieuw
en in die nabijheid van allen
één ligt de hoop die wortel schiet
het vaarwel verwordt tot welkom
Geart Tigchelaar